W Środę Popielcową wchodzimy w czas pokuty i refleksji. W związku z tym przy tworzeniu kompozycji w ostatnich dniach okresu zwykłego, naszym zadaniem jest nawiązanie do zbliżającego się czasu postu i wyciszanie przestrzeni świątyni. Oszczędna, skromna forma kompozycji, ograniczenie ilości kwiatów mogą być narzędziami, które pomogą nam osiągnąć ten cel.
Zmianę okresu liturgicznego zauważymy wyraźnie w obrzędach Mszy świętej – znika uroczysty hymn „Chwała na wysokości Bogu”. Jest śpiewany jedynie w czasie uroczystości, które przypadają w okresie Wielkiego Postu, np. św. Józefa – 20 marca (o której pisaliśmy więcej w osobnym artykule), Zwiastowania Pańskiego – 25 marca, a także w Niedzielę Laetare (łac. wesel się) – 26 marca. Radosną aklamację „Alleluja” śpiewaną przed odczytaniem fragmentu Ewangelii zastępuje aklamacja „Chwała Tobie, Królu wieków” albo „Chwała Tobie, Słowo Boże”.
Zmiany będą widoczne również w wystroju kościołów, w których… nie będzie kwiatów.
W punkcie 305 Ogólnego Wprowadzenia do Mszału Rzymskiego, znajdujemy takie zdania:
Zakazuje się przyozdabiać ołtarza kwiatami w okresie Wielkiego Postu. Wyjątek od tej zasady stanowią: Niedziela Laetare (IV niedziela Wielkiego Postu), uroczystości i święta. [OWMR, 305]
Często w tym miejscu pojawia się pytanie o możliwość użycia w kompozycjach tylko zieleni ciętej, roślin doniczkowych lub roślin suchych. Ich uzasadnienie znajdujemy w adwencie jako czasie nadziei, oczekiwania na zbliżające się przyjście Pana.
Czas Wielkiego Postu ma jednak inny charakter, dlatego nie są wskazane ani żywe rośliny, ani też suche. Dokumenty mówią jednoznacznie – „zakazuje się…„, chodzi więc o radykalny brak, który mówi sam za siebie.
Kwiaty mogą pozostać jedynie w miejscu adoracji Najświętszego Sakramentu. Charakter pokutny tego czasu możemy zaznaczyć wtedy kolorem fioletowym.
W ostatnim czasie dużą popularnością cieszą się postery (rollup’y), którymi ozdabia się prezbiterium i okolice ołtarza na różne uroczystości, także na czas Wielkiego Postu. Często posterom towarzyszą dekoracje (i nie chodzi tu o aranżacje z kwiatów) nawiązujące do tematyki powyższych. W tym przypadku również warto przypomnieć sobie początek punktu 305 OWMR:
W przyozdabianiu ołtarza, trzeba zachować umiar. [OWMR, 305]
Widok posterów i dekoracji nasuwa się pytanie.
Jakie jest ich zadanie w liturgii?
Bo jeśli spełniają rolę informacyjną, to czy treści tekstów mszalnych, zmiany w obrzędach Mszy świętej, zmiany koloru szat liturgicznych, brak kwiatów, tematyka pieśni w tym okresie i milczące organy, niewystarczająco informują nas o tym, że wchodzimy w czas Wielkiego Postu?
Czy liturgia naprawdę ich potrzebuje?
Zobacz też: Rollup’y i inne dekoracje kościołów w Wielkim Poście
Jeśli treść tego artykułu była dla Ciebie przydatna, to możesz pomóc nam dotrzeć z nim dalej, klikając niżej w ikonkę udostępniania lub dając nam like na fanpage’u Ośrodka Formacji Liturgicznej w Zawichoście.
Jeden komentarz na temat “Kompozycje kwiatowe na… Wielki Post?”